عوامل ایجاد پوسیدگی دندان | علت پوسیدگی دندان
خانم دکتر ترمه
در این قسمت اول باید بدانیم پوسیدگی دندان چیست و علائم آن چگونه است و عوامل ایجاد پوسیدگی را بشناسیم تا بهتر بتوانیم از ایجاد پوسیدگی در دندان ها جلوگیری کنیم
در حقیقت پوسیدگی نوعی خرابی دندان است و زمانی اتفاق می افتد که میکروب ها (باکتری ها) ی دهان، اسید های تولید می کنند که باعث تجزیه دندان شوند و رفته رفته باعث ایجاد سوراخی در دندان می شوند که به آن کرم خوردگی دندان نیز می گویند.اگر پوسیدگی دندان به موقع درمان نشود، می تواند باعث درد، عفونت و از دست رفتن دندان شود.
هر دندان شامل سه لایه است:
– لایه سخت بیرونی که مینای دندان نامیده می شود
– لایه میانی که دنتین نام دارد
– به مرکز دندان پالپ (pulp) گفته میشود. این قسمت شامل اعصاب و عروق خونی است.
هر قدر لایه های بیشتری تحت تاثیر پوسیدگی قرار بگیرند، آسیب بیشتری رخ می دهد.
علائم پوسیدگی دندان
کرم خوردگی دندان ، بسته به وسعت و محل آن در دهان، علائم و نشان های متفاوتی دارد. وقتی کرم خوردگی دندان در مراحل اولیه اش باشد ممکن است اصلا علائمی از خود نشان ندهد و همراه با بیشتر شدن پوسیدگی، نشانه ها و علائمی از خود بروز بدهد مانند:
-دندان درد، درد های خود به خودی و بدون دلیل خاصی.
-حساس شدن دندان.
-درد های خفیف یا شدید هنگام خوردن چیز های شیرین، داغ یا سرد.
-ایجاد حفره یا سوراخ قابل رویت در دندان.
-ایجاد شدن لکه های قهوه ای، سیاه و سفید رنگ روی سطح دندان.
-احساس درد هنگام گاز زدن غذا.
البته این پوسیدگی دندان در کودکان نیز وجود دارد که عوامل ایجاد پوسیدگی دندان عبارتند از :
1- مصرف بی رویه کربوهیدرات های ساده مثل قند و شکر
2-خوردن بیش از مواد غذایی، به خصوص شکلات و شیرینی
3- استفاده از مواد غذایی یا تنقلات در هنگام خواب
4- مصرف آبی که مقدار فلوراید آن برای حفاظت از دندان ها در برابر پوسیدگی کافی نیست.
5- رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان
عوامل زیادی برای پوسیدگی دندان و بهداشت دهان و دندان وجود دارد از جمله :
سن :
در واقع سن می تواند یک عامل برای ایجاد پوسیدگی دندان باشد . پوسیدگی دندان ها در سنین کودکی ، نوجوانی و جوانی بیشتر و شدید تر است .
ارث :
در بیشتر موارد دندان ها نیز مانند بقیه ی اعضای بدن تحت تاثیر عوامل ژنتیک و وراثتی قرار می گیرند.
البته نوع جنس ، رنگ ، استحکام دندان ها ، حتی نظم و ترتیب قرار گرفتن دندان ها و زمان رویش دندان ها چه شیری ، چه دائمی ، همه ی این موارد توسط عوامل وراثتی تعیین می شود. در بسیاری از خانواده ها افراد به خاطرهمین مسائل ارثی دارای دندان های سالم و در بعضی از خانواده ها باز هم به همین دلیل افراد دارای دندان های پوسیده هستند.
تغذیه :
می دانید که تغذیه در رشد اعضای بدن تاثیر زیادی دارد ، دندان ها نیز برای رشد نیاز به تغذیه ی مناسب دارند. کمبود مواد غذایی به خصوص ویتامین های گروه ( A ،D ، C ) و املاح فسفر و کلسیم باعث ایجاد اختلال در رشد و نموی دندان ها می شود.
نحوه ی تغذیه ی مادران در دوران بارداری نیز در رشد دندان ها تاثیر زیادی دارد.
از بین ویتامین ها نقش ویتامین C بر روی لثه ها موثر تر و پر رنگ تر می باشد. کمبود این مواد می تواند تاثیر منفی در سلامت دندان ها و بهداشت دهان و دندان داشته باشد.
برخورد دندان ها با اجسام سخت :
از دیگر مواردی که باعث به خطر افتادن بهداشت دهان و دندان در افراد می شود ، برخورد دندان ها با اجسام سخت مانند آجیل ، ته دیگ های سفت و خشک و غیره است . بعضی از افراد هستند که آجیل و تنقلاتی مانند گردو و بادام و … را با دندان می شکنند و باعث آسیب رساندن به دندان های خود می شوند.
میکروب ها :
میکروب ها به خاطر داشتن زمینه ی مساعد در دهان ممکن است به شدت تکثیر پیدا کنند و باعث از بین رفتن بهداشت دهان و دندان و ایجاد پوسیدگی در دندان ها و حتی عفونت لثه شوند.
نکته : بعضی از میکروب ها جزء ساکنین طبیعی دهان محسوب می شوند اما در صورت افزایش بیش از حد و یا جایگزین شدن با میکروب های بیماری زا منجر به تخریب دندان ها خواهند شد.
دخانیات و مواد مخدر:
استفاده از مواد مخدر مانند سیگار و … می تواند زمینه ساز کاهش بهداشت دهان و دندان و باعث ایجاد پوسیدگی دندان ها باشد.
چگونه می توان از پوسیدگی دندان جلوگیری کرد؟
پیش گیری بهترین راه برای جلوگیری از پوسیدگی است. اقدامات زیادی وجود دارند که می توانید برای جلوگیری از خرابی دندان ویا انواع دیگر پوسیدگیها به کار ببرید.
اولین قدم در پیش گیری از سوراخ شدن دندان، مراجعه منظم به دندانپزشک است.
پیشگیری از ایجاد پوسیدگی دندان
شما می توانید با رعایت نکات زیر ازایجاد پوسیدگی دندان جلوگیری کنید:
1-شروع به زدن مسواک آن هم دوبار در روز با خمیر دندان حاوی فلوراید.
2-تمیز کردن روزانه ی بین دندان ها با نخ دندان یا دیگر تمیز کننده های بین دندانی.
3-خوردن مواد مغذی، متعادل کردن وعده های غذایی و محدود کردن تنقلات.
4-با مراجعه به دندانپزشک و در مورد استفاده از فلوراید مکمل که دندان هایتان را تقویت می کند و استفاده از سیلانت های دندانی مشورت کنید.
برچسب ها :
عوامل موثر در پوسیدگی دندان
عواملی ایجاد پوسیدگی دندان
آشنایی با عوامل ایجادکننده پوسیدگی دندان